Transcript presentation.ppt

1
‫بیماریهای اسکلتی – عضالنی‬
‫ناشی از کار‬
‫دکتر نگاه توکلی فرد‬
‫متخصص پزشکی اجتماعی و طب پیشگیری‬
‫بیماریهای‬
‫اسکلتی‪-‬عضالنی ( ‪MusculoSkeletal‬‬
‫‪)Disorders‬‬
‫• بیماری اسکلتی – عضالنی‪ ،‬آسیب ها و بیماریهایی است که عضالت‪ ،‬عروق خونی‪،‬‬
‫اعصاب‪ ،‬تاندون ها‪ ،‬لیگامان ها‪ ،‬مفاصل و دیسک های نخاعی را تحت تاثیر قرار می‬
‫دهد‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫شیوع اختالالت اسکلتی‪-‬عضالنی‬
‫•‬
‫‪ 7‬درصد کل بیماریها در جامعه‬
‫•‬
‫‪ 14‬درصد مراجعین به پزشکان‬
‫•‬
‫‪ 19‬درصد موارد بستری در بیمارستان‬
‫• پژوهشها نشان میدهد بعد از‬
‫بیماریهای قلبی عروقی‪ ،‬کمردرد عامل‬
‫ناتوانی در افراد ‪ 45‬سال به باال در‬
‫بین زنان و مردان است‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫بیماریهای اسکلتی‪-‬عضالنی ناشی از‬
‫کار‬
‫• بیماریهاي اسكلتي عضالني ناشي از كار كه به‬
‫آنها اختالالت ضربه اي ‪ -‬تجمعي نیز اطالق مي شوند‬
‫از قوي ترین بیماریهاي شناخته شده ناشي از كار‬
‫مي باشند كه توسط برناردو رامازیني در ‪1713‬‬
‫میالدي به آنها اشاره شده است‪.‬‬
‫• اختالالت اسکلتی‪-‬عضالنی(‪ )MSD‬ناشی از کار شامل‬
‫گروه وسیعی از بیماریهای التهابی اسکلتی‪-‬‬
‫عضالنی است که می تواند منجر به درد و ناتوانی‬
‫درگردن‪ ،‬شانه‪ ،‬بازو‪ ،‬آرنج‪ ،‬دست و مچ دست‪ ،‬کمر‬
‫است که بدنبال آسیب های فیزیکی وارده در طی‬
‫کار ایجاد شده و هیچ عالمت و نشانه ای از‬
‫بیماری سیستمیک و عمومی تاثیر گذار بر سیستم‬
‫اسکلتی‪-‬عضالنی وجود نداشته باشد‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫•‬
‫در کشور ما اختالالت اسکلتی –عضالنی شایعترین‬
‫بیماری و آسیب ناشی از کار محسوب می شود‪.‬‬
‫•‬
‫برخالف گسترش روز افزون فرایندهای مکانیزه و‬
‫خودکار‪ ،‬هنوز بخش عمده ای از فعالیت های شغلی‬
‫به صورت دستی و توسط انسان انجام می شود‪ .‬به‬
‫همین جهت میزان شیوع اختالالت اسکلتی‪-‬عضالنی مرتبط‬
‫با کار باال است‪.‬‬
‫•‬
‫اصلی ترین علت از دست رفتن ساعات کاری‪ ،‬غیبت‬
‫کارگران‪ ،‬افزایش هزینه ها‪ ،‬کاهش بهره وری‪ ،‬آسیب‬
‫و ناتوانی نیروی کار و زیان های اقتصادی بشمار‬
‫‪6‬‬
‫می رود‪.‬‬
‫• باال بودن آمار‪ ،‬سازمان جهانی بهداشت )‪(WHO‬‬
‫را بر آن داشت تا دهه اول هزاره سوم را به‬
‫نام دهه مبارزه با عوارض اسکلتی عضالنی و به‬
‫عنوان "اپیدمی خاموش" نام گذاری کند‬
‫‪7‬‬
‫فاکتورهای مرتبط با بیماریهای‬
‫اسکلتی‪ -‬عضالنی‬
‫‪8‬‬
‫• شرایط فیزیکی‪:‬‬
‫ فشار باال‬‫ حرکات تکراری‬‫ ویبراسیون‬‫ وضعیت بدنی نامناسب‬‫ کشیدگی عضالنی‬‫ بلن کردن و حمل بار دستی‬‫• خصوصیات سازمانی‪:‬‬
‫ اتونومی پایین‪ /‬عدم رضایت شغلی‬‫ عدم طراحی مناسب کار و فضای کار‬‫ خصوصیات و شرایط محیط کار‬‫‪9‬‬
‫• خصوصیات فردی‪:‬‬
‫ سابقه پزشکی‬‫ ظرفیت جسمانی‬‫ سن‬‫ جنس‬‫ چاقی‬‫ فاکتورهای ژنتیک‬‫‪ -‬سیگار کشیدن‬
Age
10
Age <20
• Spondylolisthesis
• Scoliosis
• Muscular
11
Age 20-50
• Muscle strain (myofascial)
• Mechanical LBP
(inflexibility/imbalance)
• Herniated disc
• Sacroiliac
12
Age >50
• Herniated disc
• Mechanical LBP
(inflexibility/muscle
imbalance)
• Spinal Stenosis
• Osteoarthritis
• Spondylisthesis
• Compression fractures
13
Gender
14
‫• بر اساس مطالعات صورت گرفته‪ ،‬بجز شباهت در فرایند کار‪ ،‬شدت و شیوع‬
‫مشکالت اسکلتی‪-‬عضالنی در زنان حدود ‪ 2‬تا ‪ 5‬بار بیشتر از مردان است‪.‬‬
‫• در قسمت های مختلف بدن‪ ،‬جنسیت با ایجاد مشکالت اسکلتی‪-‬عضالنی ارتباط‬
‫دارد از جمله‪ :‬شانه‪ ،‬مچ دست‪ /‬دست‪ ،‬کمر درد‪ ،‬زانو و مچ پا‪/‬پا در حدی که‬
‫شانس ایجاد مشکالت اسکلتی‪-‬عضالنی در زنان بیشتر از مردان است‪.‬‬
‫• در آمریکا شیوع مشکالت مزمن مفاصل در کارگران زن ‪ %37‬است‪ .‬همچنین در‬
‫یک مطالعه بزرگ در هلند‪ %80 ،‬از زنان شاغل در صنایع‪ ،‬یک یا بیش از یک‬
‫شکایت اسکلتی‪-‬عضالنی را در طی سال گذشته ذکر می کنند‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫• به استثنای کار های تکراری و بلند کردن و حرکت دادن افراد‪ ،‬مردان بیش از زنان در معرض‬
‫مواجه با فاکتورهای خطر ابتال به بیماریهای اسکلتی عضالنی هستند‪.‬‬
‫• سهم بیشتری از زنان کارگر‪ ،‬ایستادن و راه رفتن در حین کار خود را گزارش کرده اند‪.‬‬
‫• در حالیکه ‪ %78‬از کارکنان مراقبت سالمت زن هستند ‪ %44‬کارگران شاغل در سیستم سالمت‬
‫مجبور به حمل و بلند کردن افراد در بیش از یک چهارم زمان کاری خود هستند و بیش از یک‬
‫چهارم این کارگران‪ ،‬کمر درد و دردهای عضالنی را ذکر می کنند‬
‫‪16‬‬
‫مهمترین مناطق درگیر در اختالالت اسکلتی‪ -‬عضالنی‬
‫ناش ی از کار‬
‫‪17‬‬
‫مناطق درگیر در اختالالت اسکلتی – عضالنی‬
‫ناشی از کار‬
‫کمر‬
‫گردن‬
‫شانه‬
‫آرنج‬
‫ساعد‬
‫مچ دست‬
‫‪18‬‬
Hand and wrist
19
‫‪Carpal tunnel syndrome‬‬
‫• سندرم مجرای یا تونل مچ دستی یا سندرم تونل کارپ شایعترین نوروپاتی به دام افتادن عصب‬
‫میباشد که در نتیجه فشردگی عصب میانی در ناحیه مچ دست ایجاد میشود‪.‬‬
‫• هر عاملی که باعث کاهش اندازه تونل یا افزایش حجم بافتهای داخل تونل شود عالئم بیماری را‬
‫ایجاد میکند‪.‬‬
‫• عوامل مرتبط با ‪ CTS‬عبارتند از ‪ :‬فعاليتهاي تكراري كه نياز به خم و راست كردن مچ دست دارد‪،‬‬
‫هيستركتومي بدون اووفوركتومي‪ ،‬سپري شدن ‪ 6‬تا ‪ 12‬ماه از آخرين پريود در خانمهاي يائسه‪ ،‬قد‬
‫كوتاهتر و وزن باالتر‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫• شیوع سندرم در ایران در افراد داراي‬
‫دردهاي اندامهاي فوقاني ‪ % 25‬است‪.‬‬
‫• شیوع این بیماری در خانمهای خانهدار‬
‫میانسال‪ ،‬کاربران کامپیوتر‪ ،‬نجاران‪،‬‬
‫تصویرگران‪ ،‬کارگران‪ ،‬قصابها و مکانیکهای‬
‫خودرو و رانندگان ماشینهای سنگین بیشتر‬
‫است‪.‬‬
‫‪21‬‬
)Low Back Pain( ‫کمر درد‬
22
‫•‬
‫كمردرد پس از بیماری های دستگاه‬
‫تنفسی دومین علت مراجعه به پزشک و‬
‫مشكالت بهداشتي در‬
‫یكي از شایعترین‬
‫جهان است‪.‬‬
‫•‬
‫مهم ترین علت بروز کمردرد جابجایی و بلند کرردن برار رنگین و‬
‫پوزیشن های نامنا ب میباشد‪.‬‬
‫‪23‬‬
‫شیوع کمردرد‬
‫• ‪ 37‬درصد کمردردها از عوامل خطرزای شغلی‬
‫نشات میگیرند که جایگاه اول را در بین‬
‫بیماریها و مخاطرات ناشی از کار‪ ،‬به خود‬
‫اختصاص داده است( سازمان بهداشت جهانی)‬
‫• مطالعات بین المللی در زمینه بیماری‬
‫کمردرد نشان داده اند‪:‬‬
‫–شیوع نقطه ای کمر درد‪%15-30 :‬‬
‫–شیوع کمردرد در تمام طول عمر‪%60-84 :‬‬
‫• میزان بروز کمردرد ناشی ازکار با سن و جنس‬
‫مرتبط می باشد‪.‬‬
‫• سیگار کشیدن نیز یک عامل خطر نامشخص برای‬
‫کمردرد می باشد‪.‬‬
‫• بیشترین شیوع کمردرد و مداخالت جراحی در گروه‬
‫سنی ‪ 55 -35‬رخ می دهد‪.‬‬
‫•‬
‫‪ 20‬تا ‪ 40‬درصد غرامت های شغلی و ‪ 20‬تا ‪30‬‬
‫‪25‬‬
‫درصد ضایعات ناتوان کننده ناشی از کار با‬
‫•‬
‫در میان کارگران شاغل در صنایع سنگین‬
‫و مشاغلی که نیازمند نیروی جسمانی‬
‫هستند میزان کشیدگی و آسیب عضالت و‬
‫لیگامان های پشت و کمردرد بیشتر است‪.‬‬
‫•‬
‫فتق دیسک تنها مسئول درصد کمی از‬
‫مشکالت کمر می باشد و برطبق آمار ‪ 1‬تا‬
‫‪ 5‬درصد علت کمردردها را تشکیل می دهد‪.‬‬
‫‪26‬‬
‫گردن درد‬
‫‪27‬‬
‫• شیوع وقوع درد گردن در تمام طول عمر حدود ‪%70‬‬
‫و شیوع لحظه ای آن ‪ %34-12‬است‪.‬‬
‫• تغییرات فیزیولوژیک مربوط به سن و فشارهای‬
‫شغلی مانند ( امورخانه داری ‪ ،‬خیاطی‪ ،‬نقاشی‬
‫ساختمان ‪،‬کار با رایانه ‪ ،‬کارهای هنری و غیره‬
‫از عوامل بسیار مهم درد گردن محسوب می شود ‪.‬‬
‫• درد گردن مرتبط با کار یکی از مشکالت شایع در‬
‫کارکنان ادارات است‪ ،‬خصوصا در کسانی که دائما‬
‫با کامپیوتر کار می گنند‪.‬‬
‫‪28‬‬
29