Transcript لینک دانلود
موضوع تحقیق :
حقوق پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای
استاد مربوطه :جناب آقای دکتر فیضی
ارائه :زهره قاسمی نژاد
فاطمه سعد
نرم افزارهای رایانه ای امروزه بخش مهمی از فعالیت های گوناگون اعم از
اقتصادی فرهنگی سیاسی اجتماعی و غیره را سهولت می بخشد.سرمایه
گذاری زیاد در این زمینه ضرورت حمایت و جلوگیری ازکپی آن را ایجاب
میکند .همچنین استفاده گسترده از این فناوری های نوین مستلزم رعایت حقوق
تولیدکنندگان این محصوالت است .بر این اساس قوانینی به تصویب رسیده که
در این مبحث گنجانده شده است.
به عالوه به بررسی مختصر و اجمالی حقوق تطبیقی در این زمینه نیز پرداخته
شده است.
مطابق ماده 2آیین نامه اجرایی قانون حمایت از پدید آورندگان نرم افزارهای
رایانه ای :
نرم افزار عبارتست از مجموعه برنامه های رایانه ای ،رویه ها ،دستورالعمل ها
و مستندات مربوط به آنها و نیز اطالعات مربوط به عملیات یک سیستم رایانه
ای که دارای کاربری مشخص بوده و بر روی یکی از حامل های رایانه ای
ضبط شده باشد .
طبیعت دوگانه نرم افرارها و وجود نظامهای مختلف برای حمایت
-1ثبت نرم افزار به عنوان اختراع (نظام حق اختراع)
-2نرم افزار به عنوان اثر ادبی و هنری (نظام حق مؤلف)
-3نظام های حقوقی خاص جهت حمایت از حقوق پدید آورنده نرم افزار
در انگلیس آلمان مالزی تحت عنوان حقوق مولف به حساب می آیند.
در آمریکا تحت حمایت کارهای ادبی طبقه بندی شده اند.
در اروپا طبق موافقتنامه ماستریخت بر اساس قوانین مالکیت فکری حمایت
می شوند و طبق کنوانسیون اروپایی حق اختراع نیز تحت عنوان حقوق مولف
قابل رسیدگی هستند.
نهایتا شورای اتحادیه اروپا در ماه مه سال 1991دستورالعملی برای حمایت
از برنامه های کامپیوتری تصویب کرده که هم اکنون به آن استناد می شود.
طبق ماده 10موافقتنامه تریپس هم برنامه های رایانه ای و گرد آوری داده
ها جزء حقوق مولف محسوب می شود.
•
در سازمان جهانی مالکیت معنوی گروه کاری برای هماهنگی در
سطح بین المللی
برای اولین بار در ماده 10تریپس تحت شمول کنوانسون برن
حمایت شده
معاهده کپی رایت :ماده 4گرایش به حمایت در لوای حق مولف
ولی قوانین ملی در انتخاب هریک از جنبه های حمایت آزادنند
بند 11ماده 11قانون حمایت از حقوق مو لفان و مصنفان مصب 1348
قانون ثبت عالئم و اختراعات مصوب 1310نسخ شده با قانون 1386
قانون حمایت از پدید آورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب 1379
آیین نامه اجرایی قانون حمایت از پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای
-
-
-1ماده 62قانون تجارت الکترونیک
-2قانون حمایت از نرم افزار های رایانه ای مصوب 1379
-3آیین نامه اجرایی قانون حمایت از نرم افزار های رایانه ای مصوب 1384
حق تکثیر ،اجرا و توزیع ( عرضه و نشر ) آثار نرم افزاری تحت حمایت قانون
حمایت از پدیدآورندگان نرم افزار های رایانه ای مصوب 1379/10/4می
باشد.
-1حق نشر ،عرضه ،اجرا و بهره برداری مادی و معنوی نرم افزار رایانه ای متعلق به
پدید آورنده آن است .مدت حمایت از حقوق مادی 30سال و حقوق معنوی نا محدود
است ( .ماده 1قانون )
-2پدید آورنده نرم افزار می تواند استفاده تمام یا قسمتی از حقوق مادی موضوع قانون
حمایت را برای مدت 30سال یا کمتر با قید شرط یابدون شرط به اشخاص دیگر
منتقل کند.
البته اشخاصی که به ترتیب فوق اجازه نشر یا عرضه نرم افزاری را که دیگری پدید
آورده است به دست آورده اند مکلفند نام پدید آورنده را نیز در نسخ عرضه شده ذکر
نمایند مگر اینکه با پدید آورنده به گونه ای دیگر توافق شده باشد ( .ماده 9آیین نامه
)
-3نرم افزارها ممکن است به سفارش شخص حقیقی یا حقوقی پدید آمده باشند.
حقوق مادی نرم افزار هایی که ناشی از استخدام یا قرارداد باشد متعلق به
سفارش دهنده است .مگر اینکه برای مدت کمتر یا ترتیب محدود تری توافق
شده باشد ولی حقوق معنوی متعلق به پدید آورنده است ( .ماده 10آیین نامه )
توضیح اینکه مطابق ماده 6قانون ،پدید آوردن نرم افزار ها ممکن است ناشی از
استخدام و یا قرارداد باشد که در این صورت باید نام پدید آورنده به منظور
صدور گواهی ثبت اعالم شود .هم چنین اگر هدف از استخدام یا انعقاد قرارداد
،پدید آوردن نرم افزار مورد نظر باشد حقوق مادی مربوط به حق تغییر و
توسعه نرم افزار متعلق به استخدام کننده یا کارفرماست.مگر اینکه در قرارداد
به صورت دیگر پیش بینی شده باشد ( .ماده 6قانون )
-4اگر اشخاص متعدد در پدید آوردن نرم افزار مشارکت داشته باشند چنانچه سهم
هر یک در پدید آوردن نرم افزار مشخص باشد حقوق مادی حاصل از آن به
نسبت مشارکت به هر یک تعلق می گیرد .در صورتی که کار یکایک آنان
جدا و متمایز نباشد اثر مشترک نامیده می شود و حقوق ناشی از آن حق مشاع
پدیدآورندگان است ( .ماده 11آیین نامه )
-5استفاده از نرم افزار های دیگر برای ایجاد نرم افزارهای سازگار و مکمل که
قابلیت های جدید ایجاد کند بال مانع است و نقض حقوق پدید آورنده محسوب
نمی شود مشروط بر اینکه پدید آورنده نرم افزار سازگار رضایت کتبی پدید
آورندگان نرم افزار هایی که برای نخستین بار در ایران تولید و توزیع شده
است را گرفته باشد ( .ماده 12آیین نامه )
-6حقوق مادی و معنوی نرم افزار های جدید که به واسطه نرم افزارهای دیگر
پدید می آید متعلق به پدید آورنده نرم افزار جدید است( .ماده 13آیین نامه )
-7جوایزی که در مسابقات به نرم افزار مورد حمایت قانون داده می شود متعلق
به پدید آورنده است ( .ماده 14آیین نامه )
-8حق تکثیر تمام یا بخشی از نرم افزار بر روی حامل های رایانه ای متعلق به
پدید آورنده است و سایر اشخاص حتی اگر قصد نشر یا عرضه یا بهره
برداری را نداشته باشند مجاز به تکثیر نیستند ( .ماده 18آیین نامه )
وجود کاستی ها و ابهاماتی در قوانین فعلی و همگام نبودن با تحوالت
تکنولوژیک و پراکندگی قوانین موجود در این حوزه سبب شد مسئولین در چند
سال گذشته در صدد بازنگری و اصالح جدی قوانین پیشین بر آیند که در سال
84پیش نویس الیحه ای به عنوان قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی
و هنری و حقوق مرتبط توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی تهیه شد که یه
تصویب نرسید .چندی بعد دبیر خانه شورای عالی اطالع رسانی با استناد به
بند دوم و پنجم از شرح وظایف خویش نسخه دوم پیش نویس را در 181ماده
تدوین و در سال 89منتشر نمود که این الیحه هم به دلیل اختالف نظر
دستگاههای ذی ربط به هیات دولت راه نیافت .
سرانجام دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی وزارت فرهنگ پیشنویس الیحه
جامع حمایت از حقوق ادبی و هنری و حقوق مرتبط را تهیه و در اردیبهشت
سال 1390به هیات دولت تقدیم نمود که در صورت تصویب این الیحه قانون
حمایت از پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای نسخ خواهد شد.
-1قانون تجارت الکترونیک ایران
-2قانون حمایت از پدید آورندگان نرم افزارهای رایا نه ای مصوب 1379
-3آیین نامه اجرایی قانون حمایت از پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای
مصوب 1384
-4میر حسینی ،سید حسن ،مقدمه ای بر حقوق مالکیت معنوی .نشر میزان